Szukając określeń mających opisać najbardziej charakterystyczne ich cechy, naturalnie zaczyna się od słów, takich jak „uniwersalny”, „wszechstronny”, „wielofunkcyjny” czy „praktyczny”. I nie jest to marketingowy bełkot, bo zainteresowanie gravelówkami w ostatnich sezonach dynamicznie rośnie, rowery widać na drogach i szlakach. Wielu producentów przewiduje dalszy wzrost tego segmentu również w przyszłości, dlatego liczba oferowanych modeli sukcesywnie rośnie.
Myli się jednak ten, kto sądzi, że jest jeden wzorzec, według którego projektowane są wszystkie rowery tej kategorii. Gravel to pojęcie dość szerokie, mające swój mainstream, ale także ekstrema. W jednych modelach będzie to silniejszy akcent na sprawność w poruszaniu się po asfalcie i łatwych drogach bitych, a rower będzie bardzo zbliżony do szosówki endurance. W innych nacisk może zostać położony na jak najlepsze własności poruszania się w terenie, nawet trudnym, i rower będzie bardziej przypominał MTB klasy cross-country, tylko z barankiem. Swoje oczekiwania, mocne i słabe strony jasno wyraził naczelny w artykule opublikowanym w styczniowym numerze czasopisma. Jednak to nie jest jedyny podział, jaki można wskazać. Gravele różnią się również charakterem, są wśród nich zarówno typy łagodne, idealni towarzysze długich wypraw, jak również bardziej żywiołowe natury, najlepiej sprawdzające się na krótszych, ale za to intensywnych wypadach.
Jeżeli czytasz ten artykuł, to znaczy, że jesteś zainteresowany rowerami gravelowymi i prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości będziesz rozważał zakup. Ze swojej strony możemy tylko przyklasnąć tej decyzji, bo gravel to naprawdę superrower, który sprawdzi się zarówno jako „jedyny w domu”, jak również jako drugi w naszej stajni, stanowiąc świetną odskocznię od głównej dyscypliny kolarstwa, jaką uprawiamy, niezależnie czy jest to szosa, MTB, enduro, czy nawet DH.
Jednak ze względu na różnorodność gravelówek, by wybrać dobrze, warto najpierw odpowiedzieć sobie na pytania: gdzie i w jaki sposób będziemy go przeważnie używać? I zależnie od odpowiedzi wybrać odpowiedni model.
POZYCJA
Dla większość użytkowników priorytetem będzie komfort, bo gravel to przede wszystkim jazda dla przyjemności. Nierzadko na długich dystansach, dlatego siedzieć powinno się bez nadmiernego naciągania mięśni grzbietu i szyi.
Powinno być wygodnie i bez napinki. Dla większość rowerów wartości współczynniki pozycji (stosunek wysokości do długości ramy) zawiera się między wartościami 1,45 a 1,5, co oznacza pozycję zbalansowaną, ale jednak o sportowym zabarwieniu. Najbardziej wyprostowane sylwetki oferują Trek i Giant, z drugiej strony - w rowerze Canyon pierwiastek sportu ma delikatną przewagę i pozycja jest wyczuwalnie bardziej zagięta. Rondo to najbardziej sportowo zorientowany rower w tym teście, a za sprawą widelca TwinTip z możliwością zmiany geometrii ma dwa oblicza. Nasze tabele wyraźnie pokazują, że zmiany zarówno charakteru roweru, jak i pozycji są dość radykalne, taki doktor Jekyll i pan Hyde. W ustawieniu „Hi” pozycję można śmiało porównać z tą z wyścigowych szosówek. Zmiana ustawienia na „Low” trochę ją łagodzi, zmieniając w sportowo zbalansowaną i porównywalną z mainstreamem. Rondo to również najniżej zawieszony kokpit, w opcji „Hi” jest jak w wyścigowych szosówkach. W ustawieniu „Low” wędruje trochę w górę, ale nadal jest to sporo poniżej 900 mm, które można uznać za granicę, przy której nachylenie sylwetki rowerzysty zmienia priorytet z aerodynamiki na wygodę. Dodatkowo jedyną możliwością podniesienia kokpitu w Rondo jest dodanie 20 mm podkładek, co oznacza, że nawet w najwyższym możliwym ustawieniu nadal będzie nisko, dla niektórych być może nawet zbyt nisko. Nie ma co ukrywać, że konkurencja oferuje więcej komfortu, pozwalając ustawić kokpity od 20 mm aż do 50 mm wyżej.

Sercem widelca Rondo są demontowane elementy mocowania osi koła, które można ustawić w dwóch pozycjach, w ten sposób wpływając na geometrię całego roweru. Zmiana, oprócz wyjęcia koła, wymaga odkręcenia dwóch małych śrubek mocujących aluminiowe inserty w węglowych goleniach widelca. W zasadzie proste, ale nie na tyle, aby zmiany dokonywać na szlaku, np. przed kolejnym odcinkiem trasy. Funkcjonalność tę należy traktować jako ogólny wybór jednego z dwóch charakterów roweru.
PROWADZENIE
Dobrze zaprojektowana geometria roweru gravelowego to trudny kompromis zachowania dobrych właściwości jezdnych zarówno na asfalcie, jak i poza nim. Z tego też powodu można jej główne parametry, do których należą kąt główki, ciąg widelca, długości tylnego trójkąta oraz rozstawu osi kół, rozpatrywać jako kompromis w geometrii rowerów MTB XC oraz szosówek.
Optymalny kąt główki, zapewniający właściwą dynamikę jazdy po asfalcie, to obecnie 72,5°, a w wyścigowych rowerach MTB standardem jest wartość 69,5°. Dlatego nie jest zaskoczeniem, że średnią wartością kąta główki dla graveli jest dokładnie po środku 71° – i w taką wartość idealnie wpisuje się Canyon. Wartości niższe...